گزینه بعدی ترامپ بعد از مکانیسم ماشه چیست؟ - میهن دی ال

به گزارش ایرنا؛ دولت آمریکا در ادامه اقدام غیرقانونی خود در خروج از برجام و کوشش برای تضعیف این توافق بین المللی، درصدد است تا از مکانیسم حل اختلاف در برجام استفاده نموده و تحریم های بین المللی را علیه جمهوری اسلامی ایران دوباره اعمال کند. در واقع آمریکا کوشش می نماید رابطه نظام بین الملل با ایران را به قبل از برجام برگردانده و همه قطعنامه ها و تحریم های مرتبط با پرونده هسته ای به قبل از مذاکرات منتج به برجام برگشته و فعال گردد.

این اقدام آمریکا در حالی انجام می گردد که اردیبهشت سال 97 ترامپ در اقدامی مغایر با حقوق بین الملل و تعهدات این کشور در برجام، از آن خارج شد و دیگری عضوی از این توافق به حساب نمی آید تا بتواند از سازوکارهای تعبیه شده در آن برای پیشبرد اهداف خود استفاده کند. همین منطق هم باعث شد طرف های حاضر در برجام از جمله چین و روسیه و حتی اروپا هم با اقدامات آمریکا مخصوصا در استفاده از مکانیسم ماشه مخالفت نمایند. این مخالفت ها باعث شد آمریکا با وجود همه کوشش هایی که انجام داد نتواند از شورای امنیت علیه ایران قطعنامه بگیرد.

بعد از این ناکامی، آمریکا به دنبال استفاده از مکانیسم ماشه است؛ مکانیسمی که مرتبط با نقض برجام از سوی طرف های دخیل در آن است. با توجه به خروج آمریکا از برجام، این کشور با استناد به قطعنامه 2231 که برجام ذیل آن تعریف شده اقدامات خود را به پیش می برد. هر چند تحلیل گران و متخصصان حقوق بین الملل معتقدند که آمریکا اجازه و توان چنین کاری را ندارد.

برای آنالیز رویکرد آمریکا در تضعیف برجام و کوشش برای استفاده از مکانیسم ماشه برای برگرداندن تحریم های بین المللی علیه ایران با سبحان محمدی کارشناس روابط بین الملل تبادل نظر نموده ایم.

آمریکا امکان استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد

محمدی در پاسخ به این پرسش که چرا ترامپ به دنبال استفاده از مکانیسم ماشه و اعمال تحریم های بین المللی علیه ایران است گفت: جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات مرتبط با پرونده هسته ای بر اساس حسن نیت و با توجه به قوانین بین المللی و با رویکرد همکاری با طرف های دیگر رفتار کرد و نتیجه نهایی سندی شد که ما امروز آن را به عنوان برجام می شناسیم. با وجود سابقه سیاه دولت آمریکا در اذهان عمومی ملت ایران این امیدواری وجود داشت که دولت آمریکا به تعهدات خود در برجام پایبند باشد.اما متاسفانه با حضور ترامپ در کاخ سفید روینمودهای مغایر با حقوق بین الملل از سوی این کشور در پیش گرفته شد. در واقع ترامپ نشان داد هشدارهای رهبر انقلاب بی مورد نبوده است.

وی ادامه داد: بندهای 36 و 37 برجام که امروز به عنوان مکانیسم ماشه در رسانه ها مطرح است نشان از عدم تعهدپذیری دولت آمریکا دارد چرا که آمریکایی ها در حین مذاکرات هم بحث برگشت پذیری تحریم ها را اصل قرار داده و کوشش کردند بسترهای برای این امر تعبیه نمایند. در شرایط فعلی بعد از بحث کرونا و ناکارآمدی دولت ترامپ در مدیریت این بیماری و همچنین بحث ها و اعتراضات نژادپرستی، ترامپ صندلی متزلزلی در سیاست داخلی آمریکا پیدا نموده است. بنابراین احساس می نماید یکی از مهمترین برگ های برنده ای که می تواند به دست بیاورد در سیاست خارجی و در پرونده ایران است.

محمدی با بیان اینکه ترامپ با همین تحلیل به سراغ تمدید تحریم تسلیحاتی ایران رفته است، اضافه نمود: آمریکا از نگاه حقوقی و طرف های حاضر در برجام عضو این سند نیست. البته خود این مسئله را قبول ندارد. و معتقد است با توجه به قطعنامه 2231 از ذی نفعان این سند است. بندهای 11و 12 قطعنامه 2231 مورد استناد دولت آمریکا است و می تواند چالش هایی برای کشورمان ایجاد کند. اما با همه این نکات بعید است آمریکا بتواند از مکانیسم ماشه با توجه به مخالفت دیگر کشورها استفاده کند و به احتمال زیاد آمریکا به سراغ تحریم های ثانویه می رود. تفاوتی که این نوع تحریم ها با تحریم های اولیه دارند در این نکته است که تحریم های اولیه تنها در رابطه ایران و آمریکا اثرگذار است اما تحریم های ثانویه هر کشوری که با ایران در ارتباط و همکاری باشد را دربرمی گیرد.

گزینه های تهران برای مقابله با مکانیسم ماشه

این کارشناس روابط بین المل در پاسخ به این سوال که گزینه های تهران برای مقابله با اقدامات آمریکا در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه چیست، هم گفت: بدون تردید همانطور که مسئولان جمهوری اسلامی ایران هم اعلام کردند تهران واکنش درخور و مناسب را نشان خواهد داد.

با خروج آمریکا از برجام و بعد از یک سال صبر که نشان از حسن نیت جمهوری اسلامی داشت ایران گام های کاهش تعهدات هسته ای خود را برداشت اما در حال حاضر به بحث های نظارتی برجام پایبند است. اما اگر مکانیسم ماشه با هر ترتیبی فعال گردد قطعا ایران گزینه های جدی تری را مورد آنالیز قرار خواهد داد و ممکن است در همکاری های خود با بعضی نهادهای بین المللی هم تجدید نظر انجام دهد. کاهش سطح نظارت ها هم از جمله گزینه های ایران است.

از سوی دیگر در بلندمدت مطابق با سند ایران 1404 کشورمان باید به سطح بازدارندگی منطقه ای دست پیدا کند و با توجه به زیرساخت های داخلی و تقویت اقتصاد خود مانع از این گردد که کشورهایی با تحریم ایران کوشش نمایند موضوعات و خواسته های خود را به ایران تحمیل نمایند.