خبرنگاران کوشش برای نجات امریکا از انزوای بین المللی - میهن دی ال

روزنامه آفتاب یزد در گفت وگو با فریدون مجلسی کارشناس مسایل بین الملل می آورد: شاید آن روز که باراک اوباما به صورت نمادین به شهروندان آمریکایی زنگ می زد و از آنان می خواست تا به بایدن رای دهند، خیلی ها فکر می کردند تمام کوشش رئیس جمهور سابق آمریکا، شکست رقیب جمهوری خواه است اما با گذر و نظری بر تیم معرفی شده از سوی بایدن خواهیم فهمید که اوباما بیشتر از آن که کوشش می کرد ترامپ را از اریکه به زیر کشد در کوشش بود تا بدنامی بین المللی آمریکا را خاتمه دهد.

فریدون مجلسی تعبیر زیبایی به کار می برد: رهبر ارکستر جدید آمریکای منزوی شده!. حق هم همین است زیرا America First تقریباً وجهه بین المللی و داخلی آمریکا را ویران کرد و تیمی که روی کار آمده بیشتر از آن که رئیس خواسته باشد به یک هماهنگ کننده و یک رهبر ارکستر که مقبولیت عام و بین المللی نیز داشته باشد احتیاج دارد.

نکته دیگر در این انتخاب ها، پُر بودن دست بایدن است در برابر نیمکت خالی ترامپ که در نهایت برای وزارت امور خارجه نتوانست به بهتر از تیلرسون و پمپئو برسد و وقتی به این نکته خواهیم رسید و تفاوت را احساس خواهیم کرد که ببینیم مثلا برای پست وزارت امورخارجه آمریکا هم سوزان رایس باتجربه حضور دارد هم آنتونی بلینکن؛ چهره ای که اگر آمریکایی ها زیر بار نخستین رئیس جمهور زن تاریخ آمریکا یعنی کاملا هریس نروند قطعاً می توانند بلینکن را به مصاف هر جمهوری خواه قدرقدرتی بفرستند و مطمئن باشند چهل و هشتمین، چهل و نهمین و شاید پنجاهمین رئیس جمهور آمریکا یک دیپلمات کارکشته و آشنا به ریزه کاری های سیاست خواهد بود.

جان کری، انتخابی هوشمندانه!

در میان کاندیداهای معرفی شده برای پست های کلیدی در دولت آینده نام جان کری به نحو غیرمنتظره ای مطرح شده است. او که 76 سال دارد وزیر امور خارجه دوره باراک اوباما بود و در به نتیجه رسیدن مذاکرات بر سر توافقنامه برجام با ایران نقشی محوری داشت. آقای کری در نقش نماینده ویژه بایدن در امور محیط زیست و تغییرات اقلیمی انجام وظیفه خواهد نمود و عضوی از شورای امنیت ملی آمریکا خواهد بود.

این برای اولین بار در تاریخ آمریکا است که مسائل اقلیمی در شورای امنیت ملی مسئولی معین و انحصاری پیدا می نماید. تیم بایدن این انتصاب را نشانه تلقی از تغییرات اقلیمی به عنوان تهدیدی علیه امنیت ملی آمریکا عنوان نموده است. بایدن اعلام نموده است که به مجرد به دست دریافت قدرت در 20 ژانویه به پیمان اقلیمی پاریس بازخواهد گشت. دولت ترامپ سال 2018 از این پیمان خارج شد و آن را متضاد با مصالح اقتصاد آمریکا معرفی کرد. جان کری با ارسال توییتی از همکاری با بایدن و بازگشت دوباره به صحنه سیاست آمریکا استقبال نموده است. او همچنین تغییرات اقلیمی را یکی از عظیم ترین چالش ها دانسته است. پیمان اقلیمی پاریس زمانی سال 2015 زمانی که جان کری وزیر خارجه آمریکا بود با موافقت کشورهای مختلف دنیا رسمیت یافت.

فریدون مجلسی می گوید: بازگشت کری به دستگاه دیپلماسی آمریکا برای بایدن یک شکست محسوب می شد زیرا او خود را در قامتی هم اندازه با مقام ریاست جمهوری آمریکا می بیند ضمن آن که بایدن نمی خواست به پستی بازگردد که دیگر برای آن طرح و انگیزه ای نداشت.

این دیپلمات اسبق ادامه می دهد: پستی که ایجاد شده و برای آن جان کری در نظرگرفته شده یعنی مسائل اقلیمی نه تنها برای آمریکا و دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است که خروج آمریکا از آن حیثیت، شخصیت و پرستیژ آمریکا را دچار خدشه ای اساسی نموده بود فلذا باید پذیرفت حضور کری که تجربه های گرانسنگی در مسئله برجام و حل اختلافات دولت افغانستان دارد، می تواند اساساً به پیمان اقلیمی پاریس جانی دوباره بدهد.

نکته دیگری که مجلسی بدان اشاره دارد این که حضور کری در این جایگاه به دلیل نشست و برخاست های خاص و بین المللی این آمادگی را به وجود خواهد آورد تا بسیاری از اختلافات بین المللی در سایه این حضور حل و فصل گردد.

یک کوبایی تبار برای بازسازی وجهه آمریکا

الخاندرو مایورکاس، آمریکایی کوبایی تبار نیز قرار است پست وزیر امنیت داخلی را برعهده بگیرد. آقای مایورکاس 60 سال دارد و به عنوان دادستان در ایالت کالیفرنیا فعالیت داشته و در دوره دوم ریاست جمهوری اوباما به عنوان معاون وزیر امنیت داخلی کار نموده است. مسئله مهاجرت در آمریکا یکی از مسائل عظیم این کشور است.

او را معمار داکا می خوانند. طرحی که باراک اوباما برای باز کردن راه اعطای شهروندی به 700 تا 900 هزار لاتین تبار تهیه کرد. جوانانی که در کودکی به همراه والدین خود و به طور غیرقانونی وارد آمریکا شده اند اما با وجود عظیم شدن در خاک آمریکا و درونی کردن ارزش های اجتماعی و فرهنگی ایالات متحده، هنوز از امتیازات شهروندی این کشور برخوردار نشده اند. حالا الخاندرو مایورکاس که خود متولد هاوانا، کوبا است، فرصت خواهد یافت که درباره سرنوشت صدها هزار کودکی که مانند خود او پیش از رسیدن به سن قانونی توسط مادر و پدرشان به آمریکا آورده شده اند تصمیمات جدی بگیرد. آقای مایورکاس در دولت اوباما- بایدن هم در وزارت امنیت داخلی حضور داشت و در آن دوران حتی رئیس اداره مهاجرت و شهروندی این کشور هم شد. این همان سازمانی است که در چهار سال گذشته دونالد ترامپ به مدد مشاوران راست گرایی چون استیون میلر، کوشش نموده بود زمینه مهاجرت های قانونی به آمریکا، حتی واجدان شرایط گرین کارت، را هم محدود کند.

فریدون مجلسی با اشاره به اختلافات ریشه دار با کوبا و چندکشور دیگر از جمله ونزوئلا خاطرنشان می نماید؛ ترامپ در مسئله ای ورود کرد که احتیاجی نبود زیرا کوشش های اوباما برای خاتمه دادن به اختلافات هاوانا و واشنگتن تا مرز نتیجه بخشی پیش رفته بود اما دونالد ترامپی که نه تاریخ می دانست و نه دیپلماسی! بی جهت این روابط را تخریب کرد ضمن آن که جامعه مهاجرتی آمریکا را تا سرحد جنون ترسانید حال با روی کار آمدن بایدن و انتخاب مایورکاس این امیدواری وجود خواهد داشت که مرزهای آمریکا و آمریکا لاتین صحنه برخورد نباشد و قانون حکمرانی کند ضمن آن که دیگر مهاجران ساکن آمریکا نیز برای آینده خود دچار یاس و ترس نباشند.

وزیر امور خارجه ای که می تواند رئیس جمهور گردد!

به رغم امتناع ترامپ از پذیرش شکست خود در انتخابات، رئیس جمهور جدید آمریکا، جو بایدن در حال چینش اعضای کابینه خود است. او آنتونی بلینکن را به عنوان وزیر امور خارجه معرفی نموده است. بلینکن که 58 سال سن دارد پیش از این به عنوان معاون وزیر امور خارجه و معاون مشاور امنیت ملی آمریکا در دوره زمامداری باراک اوباما فعالیت داشته است و همچون جان کری یکی از افراد محوری در مذاکرات برجام بوده است.

فریدون مجلسی در مصاحبه با آفتاب یزد ضمن تایید این مسئله که آنتونی بلینکن سهمیه اوباما و کری در کابینه بایدن است می گوید: اگرچه خانم سوزان رایس و چندتای دیگر نیز می توانستند روی این جایگاه قرار گیرند اما انتخاب نفر سوم آمریکا ـ پس از بایدن و هریس ـ ظرافت هایی دارد که باید آن را در نظر داشت.

این گفته آقای مجلسی ما را به یاد تحلیل های دکتر بیگدلی می اندازد که جامعه آمریکایی هنوز این آمادگی برای پذیرش یک رئیس جمهور زن را در خود به وجود نیاورده زیرا جامعه آمریکایی علی رغم همه شعارها و آزادی ها، همچنان زن ستیز و ضد زن است!

مجلسی همچنین این پرسش آفتاب یزد که بلینکن می تواند پاییز 2024 یک کاندیدای جدی برای ریاست جمهوری باشد با پاسخی مثبت رو در رو ساخته می گوید: بلینکن سلسله مراتب قدرت را طی نموده و در سنی واقع شده است که ضمن پختگی می تواند برای هرجایگاهی در هرم قدرت در آمریکا خود را ارائه دهد.

این کارشناس مسائل بین المللی ضمن تایید انتخاب بایدن می گوید: برخلاف ترامپ که به دنبال چهره های جنجالی و خبرساز بود بایدن می خواهد آب رفته را به جوی بازگرداند پس علاوه بر کاربلدی، متانت و سواد دیپلماتیک نیز مهم است.

مجلسی تاکید می نماید ترامپ چهارسال با تمام توان کوشش کرد تا همه مناسبات بین المللی را به هم بریزد پس طبیعی است بایدن به عنوان رهبر ارکستر قدرت در آمریکا از چهره ای متین و کاربلد که جامعه بین المللی از او رد و نشانی بد نداشته باشد استفاده کند:

ـ تلخکامی های اتحادیه اروپا

ـ مناسبات آمریکا و چین، روسیه، ایران، کره شمالی و بعضی دیگر

ـ معضلی به نام خاورمیانه

ـ کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، پیمان نامه های موشکی و نظامی

ـ معین تکلیف هند در سپهر سیاسی آمریکا

و نظایر این می طلبد که وزیر امور خارجه آمریکا آنتونی بلینکن باشد نه تیلرسون یا پمپئو که نه تنها قدمی برای بهبود اوضاع بر نمی داشتند که کاربلدی اولیه آن ها در دنیای دیپلماسی نیز جای تردید بود. فریدون مجلسی با اشاره به جک سالیوان 43 ساله به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید و لیندا توماس گرینفیلد 68 ساله نیز که به سفیر آمریکا در سازمان ملل معرفی شده است خاطرنشان می نماید اگر دقت کنیم علاوه بر این نام ها در کابینه جدید بایدن خانم آوریل هینس مدیریت اطلاعات ملی را به عهده خواهد گرفت. او قبلا قائم مقام سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) بوده است. این اولین بار است که هماهنگی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا به یک زن واگذار می گردد. و این انتخاب ها دو پیغام بسیار آشکار دارد:

اول ـ بایدن می خواهد با یک تیم بین المللی با دنیا بین الملل که زخمی از بدعهدی ها و قلدری های ترامپ است رو در رو گردد

دوم ـ باید می کوشد استفاده از زنان در دستگاه قدرت آمریکا بیشتر از آن که شعاری و تبلیغی باشد جنبه کارآمدی نیز به خود بگیرد.

مجلسی معتقد است در این انتخاب ها به خوبی می توان رد پای اوباما را دید زیرا بیشتر از آن که به فکر چهره های جنجالی و ستیزنده باشد به دنبال چهره هایی است که عقلانیت بر امور رفتاری و ذهنی آنان سیطره دارد.

چالش روسیه و چین و نگاه بایدن به این موضوع

مجلسی در خاتمه با اشاره به چالش های همیشگی بین آمریکا با دو قدرت اصلی کمونیسم ـ چین و روسیه ـ می گوید: بخشی از این چالش ذهنی است اما بخش مهمی از این چالش هم جنبه های مالی دارد.

وی ادامه می دهد: روابط بهتر ترامپ و پوتین بیشتر از آن که به جمهوری خواستارِ آمریکا مربوط باشد به روابط شخصی دو رئیس جمهور مربوط می شد و از این جهت ربطی به سیاست های ایالات متحده آمریکا ندارد در کنار این مسئله البته ترامپ کوشید تا ارزان فروشی های چینی ها را کنترل کند که اگر چنین نمی کرد قطعا اقتصاد آمریکا دچار لطمات جبران ناپذیری می شد و اما بایدن خواهد کوشید ضمن برقراری موازنه مالی و سیاسی، تنش ها را تا سر حد امکان کاهش دهد.

این دیپلمات سابق با تایید این مسئله که در نهایت مسائل آمریکا با چین و روسیه حل نشدنی است خاطرنشان می نماید: برخورد قهری با این کشورهای می تواند فضای دنیا را پرتنش کند حتی اگر مسائل بین این کشورها حل نشدنی باشد.

فریدون مجلسی با اذعان بر این مسئله که برای آمریکایی ها دعواهای بین المللی آمریکا چندان اهمیتی ندارد بلکه آن ها خواستار رفاه و معیشت مهیا و روزگاری بر اساس سعادتمندی هستند تاکید می نماید: بسیاری از مسائل داخلی آمریکا برگرفته از سیاست های شکست خورده ترامپ در دنیا بین المللی است که اگرچه برای آمریکایی ها مناسبات سیاسی آمریکا و کره شمالی چندان اهمیتی ندارد اما بایدن خواهد کوشید با کاستن از تنش های بین المللی به طرفیت آمریکا و رهاندن آمریکا از انزوایی که طی چهار سال بر آمریکا حکمفرما شد در سیاست های داخلی نیز رفاه و امنیت را به ارمغان آورد. مجلسی تایید و تاکید می نماید تیم بایدن، شخصیتی بین المللی و مقبول دارد و امید است با روی کار آمدن کامل جو بایدن، آمریکا نقش مهم تر و اثرگذارتری در بهبود فضای سیاسی در عرصه بین الملل داشته باشد.

تا اینجای کار به نظر می رسد دولت بایدن به تنهایی شکلی از دولت بایدن نیست بلکه تلفیقی از دولت بایدن ـ اوباما است. حال باید منتظر ماند و دید چهره های دیگری که معرفی خواهند شد چه رگ و ریشه سیاسی ـ مدیریتی خواهند داشت.