نقشه برداری خیره کننده گوگل از مغز انسان
به گزارش میهن دی ال، گوگل در تازه ترین فعالیت خود به پروژه نقشه برداری از مغز انسان کمک کرده است. این نقشه برداری خیره کننده ترین جزئیات ممکن مانند الگو های ارتباطی بین سلول های عصبی تا کشف نوع جدیدی از سلول های عصبی را داراست. این نقشه مغزی که به تازگی به صورت سه بعدی و آنلاین در اختیار همگان قرار گرفته شامل 50 هزار سلول عصبی است که با بیش از 100 میلیون شاخه عنکبوتی شکل، بیش از 130 میلیون اتصال برقرار کرده اند. اگر بخواهیم اطلاعات این تعداد سلول عصبی را با زندگی روزمره مقایسه کنیم به عددی تقریبا 700 برابر ظرفیت ذخیره رایانه های مدرن روبه رو می شویم. یکی از متخصصان این تیم تحقیقاتی می گوید میزان اطلاعات این تحقیق به قدری زیاد است که هنوز به جزئیات کامل آن دسترسی پیدا نکرده اند و کار کماکان ادامه دارد. از نظر ابعاد و میزان کار نیازمند این پروژه می توان به پروژه مشابهی اشاره کرد که در مورد ژن انسان حدود 20 سال پیش داده های اولیه آن منتشر شد و تحقیقات بر روی جزئیات آن هنوز ادامه دارد. به گفته یکی از استادان دانشگاه هاروارد، این اولین بار است که ساختار واقعی چنین قطعه بزرگی از مغز را می توانیم ببینیم.
با ما همراه باشید و درباره خرید متعادل بیشتر بدانید.
کار از جایی شروع شد که گروهی از دانشمندان دانشگاه هاروارد طی عمل جراحی خانمی که به صرع مبتلا بود، قسمت کوچکی از مغز او را خارج و آن را به قطعاتی به اندازه یک هزارم موی انسان تبدیل کردند تا به آسانی قابل مطالعه باشد. در این مرحله تیمی از شرکت گوگل عهده دار ادامه جهت تحقیق شد و شروع به ساخت حجم های سه بعدی از بافت های استخراج شده و نامگذاری سلول های عصبی کرد. دقت کنید این موارد فقط بخش بسیار کوچکی از مغز است، به اندازه یک میلی متر مکعب که به اندازه یک پیکسل در اسکن ام آرآی است! این داده ها در سال های آینده به نتایج درخشانی خواهد رسید و دانشمندان با کار روی آن ها می توانند به جزئیات بیشتری از ارتباطات بین سلول های عصبی دست پیدا کنند. اطلاعات گذشته به ما می گوید وقتی دو ساقه سلول عصبی کنار هم قرار می گیرند دو یا سه اتصال یا به اصطلاح سیناپس تشکیل می شود. ولی این اطلاعات جدید نشان داد در برخی سلول های این اتصالات به بیش از 20 سیناپس می رسد. علت این امر هنوز برای دانشمندان مشخص نیست، ولی حدس می زنند این ارتباطات زمینه ساز رفتار های آموخته شده باشد. بسکمک از فعالیت های مغزی ما مانند تصمیم گیری، تفکر و ... با قوه شناختی ما انجام می شود و ربطی به ژنتیک ما ندارد. به خوبی می دانیم ارتباطات قوی کمک می کند پیام ها در مغز انسان با سرعت بیشتری مخابره شود. از دیگر نتایج جالب این پروژه تا به این جای کار، کشف جفت نورون های مرموزی است که در اعماق قشر مغز هستند و هنوز نقش آن ها مشخص نیست.
نقشه برداری از مغز از سال 1360/ 1980 با نقشه برداری از 302 سلول عصبی کرم الگانس شروع شد و تا امروز جهتی بسیار طولانی را طی کرده است. یک مغز کامل موش هزاربرابر بزرگ تر از این است و احتمالا طی یک دهه آینده می توان جزئیات آن را به طور کامل استخراج کرد. چگونگی اتصال قشر های مختلف مغز برای دانشمندان اهمیت زیادی دارد. اما در مورد نقشه برداری مغز انسان اگر بخواهیم مقایسه ای انجام دهیم، اطلاعات مربوط به مغز انسان برابر است با مقدار محتوای دیجیتالی تولید شده در کل سیاره زمین در یک سال گذشته! اما نکته مهم این است که آیا این کار واقعا مناسب است؟ شاید دانشمندان دریابند مغز هر فرد و ارتباطاتش با تجربیات فرد شکل می گیرد، پس نقشه برداری کامل از یک مغز، داده مثبت و کمک کننده ای برای دانشمندان نخواهد داشت. به نظر می رسد در ابتدا درک نحوه ذخیره اطلاعات باید کامل انجام شود. یا شاید بهتر باشد ابتدا نقشه سلول های عصبی افراد مبتلا به بیماری های اعصاب و روان را بررسی و کشف کنیم. دانشمندان امیدوارند این داده در ابتدای راه بسیار کمک کننده باشد.
هانیه علی زاده / روزنامه خبرنگاران
منبع: جام جم آنلاین